Over de manier waarop de islam en vrouwenbesnijdenis zich tot elkaar verhouden bestaat bij veel Nederlanders grote onduidelijkheid. Wegens de grote gevoeligheid van beide onderwerpen worden ze in de media liever niet met elkaar in verband gebracht, in plaats daarvan wordt al dan niet bewust de suggestie gewekt dat ze niets met elkaar te maken hebben. Een nadere analyse van de drie belangrijkste islamitische bronnen, de Koran (de openbaringen van Allah aan de profeet Mohammed), de Ahadith (het relaas van het leven en de uitspraken van Mohammed) en fatwa’s (opinies van islamitische wetgeleerden), leert echter dat dit beeld is gebaseerd op misvattingen en halve waarheden: vrouwenbesnijdenis blijkt wel degelijk expliciet te worden toegestaan en aanbevolen in de islam.

1. Oorsprong en varianten

Vrouwenbesnijdenis is van origine een culturele traditie zonder religieuze oorsprong. Het gebruik stamt waarschijnlijk uit Soedan ten tijde van het Faraonische Egypte en werd dus al uitgeoefend ver voordat de islam ontstond. Vandaag de dag wordt vrouwenbesnijdenis op ruime schaal toegepast in bepaalde delen van Afrika, het Midden-Oosten en Azië, terwijl het in alle Westerse landen expliciet is verboden. [35] Tegenstanders noemen het verminking van het vrouwelijk lichaam, terwijl voorstanders wijzen op vergrootte huwelijkskansen door aantoonbare maagdelijkheid en verhoogde status van de vrouw en haar familie. [20]

Er bestaan ruwweg drie gradaties waarin vrouwenbesnijdenis wordt uitgevoerd. Zo maakt men onderscheid tussen de soenna-besnijdenis, waarbij alleen de voorhuid van de clitoris wordt weggesneden, excisie, waarbij de clitoris en soms ook de kleine schaamlippen geheel of gedeeltelijk worden verwijderd, en infibulatie, waarbij de gehele vulva wordt uitgesneden. [35] Al deze varianten vallen onder de definitie van ‘female genital mutilation’, vrouwelijke genitale verminking. [29]

2. Koran

Om een verband tussen de islam en vrouwenbesnijdenis te achterhalen dienen de Koran, de Ahadith en fatwa’s over dit onderwerp te worden geraadpleegd. De Koran vormt de primaire bron van de islam. [33] Moslims beschouwen de teksten die erin staan opgetekend als directe boodschap van Allah, zoals deze woord voor woord is geopenbaard aan de profeet Mohammed. De Koran wordt door moslims gezien als fundamentele bron van het geloof en het handelen van iedere moslim en het geschrift heeft in de islam absolute autoriteit. [23] Over het standpunt dat de Koran inneemt ten opzichte van vrouwenbesnijdenis bestaat weinig onenigheid: de islamitische wereld is vrijwel unaniem van mening dat er in geen enkele tekst melding van wordt gemaakt, laat staan dat er een waardeoordeel, advies of plicht over wordt uitgesproken. [1][6][21][35]

3. Ahadith

Dat vrouwenbesnijdenis niet expliciet voorkomt in de Koran, betekent niet direct dat de islam er neutraal tegenover staat. Naast de Koran beroepen moslims zich immers ook op de Ahadith, een grote verzameling van overleveringen over het doen en laten en de uitspraken van de profeet Mohammed. [32] Door bestudering van de Ahadith, die bestaat uit afzonderlijke Hadiths, leert men de soenna, de manier van Mohammed kennen. Omdat Mohammed volgens moslims de perfecte mens was en een ieder zou moeten proberen om naar zijn voorbeeld te leven, vormen de Ahadith een essentieel onderdeel van het islamitisch geloof. [23][34]

In tegenstelling tot de Koran, maakt de Ahadith meerdere malen melding van vrouwenbesnijdenis. Abu Hurayrah heeft bijvoorbeeld overgeleverd: “Ik heb de profeet horen zeggen: de ‘fitrah’ (natuurlijke aanleg) bestaat uit vijf elementen: besnijdenis, het scheren van schaamhaar, het knippen van de nagels, het epileren van okselhaar en het kortknippen van de snor.” Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. [13][14][15] Een tweede Hadith, van Abu Dawood, maakt melding van een vrouw die besnijdenissen uitvoerde in de stad Medina. Umm Atiyyah heeft overgeleverd dat Mohammed tegen deze vrouw zei: “Snijd niet te diep, want dit is beter voor de vrouw en wenselijker voor de echtgenoot.” [3][6][8][11][13][14][15][17][19][25]

Een derde Hadith is een vertelling van Muslim, waarin staat dat Aa’ishah heeft gezegd dat de boodschapper van Allah sprak: “Wanneer een man zit tussen de vier delen (armen en benen van zijn vrouw) en de twee besneden delen elkaar raken, dan is ‘ghusl’ (de grote rituele wassing) verplicht.” Mohammed zou dus hebben gesproken over zowel het besneden geslachtsdeel van de man als dat van de vrouw. [14][15] Ook in verslagen die zijn overgeleverd door al-Tirmidhi en al-Haafiz Ibn Hajar wordt gerefereerd naar geslachtsgemeenschap met de zinsnede ‘wanneer de twee besneden delen elkaar raken’. [15] Volgens een laatste Hadith heeft de profeet gezegd: “Besnijdenis is ‘soenna’ (aanbevolen) voor mannen en voor vrouwen een eerbaar gebeuren.” [11][25]

4. Fatwa’s

In verschillende Hadiths wordt gesproken over vrouwenbesnijdenis, wat suggereert dat Mohammed van dit gebruik op de hoogte was en er een mening over had. Conclusies mogen echter niet te snel worden getrokken: niet iedere Hadith is authentiek, onbetwistbaar en slechts voor één interpretatie vatbaar. Het vergaren van voldoende kennis over de islam om een gedegen uitspraak te kunnen en mogen doen over de waarde en de geldigheid van een Hadith, vereist jarenlange studie. De gemiddelde moslim wendt zich daarom tot islamitische wetgeleerden en theologen voor tekst en uitleg. Naast de Koran en de Ahadith, laten moslims zich dus ook leiden door de uitspraken van wetgeleerden, welke staan opgetekend in fatwa’s.

Een fatwa is een juridisch advies, dat door een islamitisch wetspecialist wordt uitgevaardigd met betrekking tot een specifieke kwestie. Een fatwa is dus geen onfeilbare leidraad zoals de Koran, maar een in de wet gefundeerde opinie van een geleerde. Doordat deze geleerde wordt beïnvloed door omstandigheden als de cultuur waarin hij is opgegroeid en de leringen van de specifieke groepering of school waartoe hij behoort, is zijn fatwa niet meer of minder dan een onderlegde opinie. Hoewel het in islamitische landen zelden voorkomt, kan een uitgevaardigde fatwa tegenstrijdig zijn met een andere, eerder gepubliceerde fatwa. [28][31] Een collectie van meerdere, gedigitaliseerde fatwa’s wordt aangeduid als fatwabank.

4.1. Islam QA

Op de uitgebreide fatwabank Islam QA [10] zijn met de zoekopdracht ‘female circumcision’ vijf fatwa’s te vinden die expliciet handelen over vrouwenbesnijdenis. Eén daarvan heeft de heldere titel ‘Circumcision for women is not obligatory’. Muhammed Salih al-Munajjid beroept zich daarbij op Ibn Qudamah, die in zijn boek al-Mughni schreef dat besnijdenis verplicht is voor mannen en een eervolle zaak voor vrouwen. Voor mannen is het ‘strikt vereist’, voor vrouwen is het ‘minder strikt vereist’. Besnijdenis houdt volgens deze fatwa in ‘het verwijderen van een deel van de clitoris’. Het belang van de vrouw moet daarbij in acht worden genomen: alleen als de clitoris groot is, dient er een deel van te worden weggenomen. [11]

Een andere fatwa, die onder de titel ‘Ruling on female circumcision’ is uitgeroepen, bevestigt dat vrouwenbesnijdenis in de islam wordt aangeraden: “Het besnijden van vrouwen is soenna, het is geen ondeugdelijke praktijk of schadelijk, mits het met matiging wordt gedaan. Als extreme vormen van vrouwenbesnijdenis worden uitgevoerd, kan dit leiden tot schade.” [12]

Een derde fatwa behandelt de medische baten van vrouwenbesnijdenis. “Besnijdenis wordt voorgeschreven aan zowel mannen als vrouwen: het is verplicht voor mannen en voor vrouwen is het ‘mustahabb’ (aanbevolen), maar niet verplicht,” wordt ook in deze fatwa herhaald. De voordelen, zoals deze worden opgesomd door Haamid al-Ghawaabi: besnijdenis vermindert de gevoeligheid van de clitoris en voorkomt daardoor dat deze ten tijde van opwinding tot een grootte van drie centimeters kan opzwellen: iets dat de vrouw pijn kan bezorgen en gedurende gemeenschap erg hinderlijk is voor haar echtgenoot. Daarnaast voorkomt besnijdenis ontstekingen en vermindert het buitensporige seksuele verlangens. [13]

De vrouwelijke gynaecologe Sitt al-Banaat Khaalid voegt hieraan toe dat voorschriften in de islam geen nadelige gevolgen mogen hebben voor de gezondheid. Bij vrouwenbesnijdenis is dit volgens haar niet het geval: het vermindert buitensporig libido, onplezierige geurtjes, de kans op ontstekingen in de urinebuis en de kans op infecties van het voortplantingsorgaan. Maar ook al waren de voordelen momenteel niet bekend, dan zouden ze in de toekomst bekend kunnen worden, net als het geval was bij mannenbesnijdenis. Khaalid refereert bovendien naar ‘The book of Traditions’ dat in 1979 werd gepubliceerd door the World Health Organization, waarin is opgenomen: “Besnijdenis van vrouwen, waarbij de voorhuid van de clitoris wordt verwijderd, is vergelijkbaar met besnijdenis van mannen: geen nadelige gezondheidseffecten zijn gerapporteerd.” [13]

Hoewel vrouwenbesnijdenis in de voorgaande fatwa’s dus slechts wordt aangeraden of toegestaan, stelt een vierde fatwa dat het mogelijk als verplichting geïnterpreteerd dient te worden. “Vrouwenbesnijdenis is niet een overgeërfd gebruik zoals sommigen beweren, het wordt daarentegen voorgeschreven in de islam,” zo opent de fatwa. Bewijs hiervoor kan worden gevonden in de Ahadith: zo noemt de fatwa de Hadith van Abu Hurayrah betreffende de vijf zaken van de ‘fitrah’, de Hadith waarin Mohammed spreekt over twee besneden geslachtsdelen als een man gemeenschap heeft met een vrouw, en de Hadith over de vrouw die besnijdenissen uitvoerde in Medina. Alleen van de laatste is de authenticiteit volgens deze fatwa niet vastgesteld: sommige geleerden classificeren deze overlevering als ‘da’eef’ (zwak), terwijl anderen hem classificeren als ‘saheeh’ (hoge graad van betrouwbaarheid). [14]

Door onenigheid binnen de gemeenschap van islamitische geleerden, zijn er volgens deze fatwa drie verschillende opinies mogelijk. Ofwel besnijdenis is verplicht voor zowel mannen als vrouwen, ofwel het is soenna voor zowel mannen en vrouwen, ofwel het is verplicht voor mannen en aanbevolen voor vrouwen. Elk van deze stromingen kent aanhangers, maar de meerderheid van de experts in de islamitische jurisprudentie steunt de visie dat besnijdenis verplicht is voor beide geslachten. Niemand zal volgens deze fatwa kunnen beweren dat vrouwenbesnijdenis niet wordt voorgeschreven in de islam of dat het ‘makrooh’ (afkeurenswaardig) of ‘haraam’ (verboden) is. [14]

De vijfde fatwa op Islam QA ten slotte geeft met een uitgebreid overzicht van Hadiths antwoord op de vraag hoe de profeet Mohammed stond tegenover vrouwenbesnijdenis. Of Mohammed zijn eigen vrouwen of dochters heeft laten besnijden, is volgens de opsteller van deze fatwa niet bekend. Uit de Hadith over de vrouw uit Medina, de Hadith over de fitrah, en meerdere Hadiths over ‘twee besneden lichaamsdelen die elkaar raken wanneer een man en een vrouw gemeenschap hebben’, moet echter geconcludeerd worden dat vrouwenbesnijdenis ofwel verplicht, ofwel soenna en een eervolle zaak is. [15]

4.2. Amjaonline

Ook Amjaonline, de fatwabank van moslimjuristen in Amerika [2], geeft met twee relevante fatwa’s een soortgelijk beeld van de islamitische visie op vrouwenbesnijdenis: geleerden staan het toe of raden het aan, ze keuren het niet af. Zo heeft Hatem al-Haj bijvoorbeeld in 2007 een fatwa laten uitgaan waarin hij stelt dat het besnijden van vrouwen in de Ahadith wordt aangeraden. Hij benadrukt dat het hierbij gaat om het verwijderen van de huid die de clitoris bedekt, het verwijderen van meer dan dat is onrechtvaardig en in strijd met de Ahadith. [4]

In een andere fatwa van Hatem al-Haj beschrijft de geleerde in nader detail wat de islamitische vrouwenbesnijdenis inhoudt. Hij doet uitdrukkelijk afstand van de verminkende wijze waarop sommige moslims in Afrikaanse gemeenschappen hun vrouwen besnijden. Vrouwenbesnijdenis zoals de islam dat voorschrijft valt volgens al-Haj niet onder ‘female genital mutilation’, alleen de voorhuid wordt immers weggesneden. Bij onbesneden vrouwen kan zich hier schadelijk smegma ophopen, net als onder de voorhuid van de onbesneden man, en daarom is het gezonder om te besnijden. Al-Haj acht het bovendien niet onwaarschijnlijk dat de medische wetenschap vrouwenbesnijdenis vanwege dit voordeel over vijftig of honderd jaar net zo zeer zal accepteren als mannenbesnijdenis. [3]

Vrouwenbesnijdenis is volgens Hatem al-Haj geen islamitische verplichting, maar hij keurt het niet af. De geleerde stuurt er zelfs op aan dat de besnijdenis wordt uitgevoerd door medisch personeel dat is getraind in de procedure: amateuristisch uitgevoerde operaties zorgen immers voor een slecht imago van de islam. Het voorkomen van imagoschade is ook een reden dat hij Westerse moslims niet aanraadt om de procedure in eigen land uit te laten voeren: de uitvoerende arts zou hier immers schade door kunnen ondervinden. [3]

4.3. Islamonline

Ook een derde fatwabank, IslamOnline [16] geeft hetzelfde oordeel over vrouwenbesnijdenis. In een fatwa onder de titel ‘Islamic Ruling on Female Circumcision’ verklaart Yusuf al-Qaradawi dat vrouwenbesnijdenis een ‘controversiële kwestie’ is waarbij juristen en artsen zijn verdeeld in voor- en tegenstanders. “Maar, waarschijnlijk is de opinie ten gunste van het uitoefenen van vrouwenbesnijdenis op de gematigde, islamitische wijze zoals aangegeven in een aantal Hadiths van de profeet, de enige juiste.” Voor alle duidelijkheid voegt al-Qaradawi hieraan toe dat deze Hadiths voorschrijven dat alleen de voorhuid van de clitoris dient te worden verwijderd, niet de clitoris zelf. [17]

In een dialoog met bezoekers van de website verkondigt de gynaecoloog Hassan Hathout dat Mohammed moslims nooit heeft bevolen om vrouwen te besnijden. Hij acht het bewezen dat alle Hadiths die vrouwenbesnijdenis opdragen zwak zijn of op vertaalfouten berusten: zo meent hij bijvoorbeeld dat de profeet nooit heeft gesproken over ‘twee besneden lichaamsdelen die samenkomen’ omdat in de originele tekst ‘khitanan’ volgens hem niet verwijst naar besnijdenis, maar naar het raakvlak waarop het mannelijk en vrouwelijk geslachtsdeel contact maken. Omdat een besneden vrouw minder bevrediging kan putten uit seksuele activiteiten en Mohammed heeft gezegd dat de vrouw mag kunnen genieten van gemeenschap met haar man, adviseert Hathout uitdrukkelijk om meisjes en vrouwen niet te besnijden. De baten van vrouwenbesnijdenis die door vele islamitische geleerden in fatwa’s zijn opgenomen doet hij als ervaren gynaecoloog af als onzin. [19]

4.4. Islam.tc

Op een vierde fatwabank ten slotte, Islam.tc [7], wordt in twee fatwa’s een uitspraak gedaan over vrouwenbesnijdenis. Mufti Ebrahim Desai verklaart dat het ‘mustahabb’ (aanbevolen) is voor vrouwen om zich te laten besnijden. De Hadith van Abu Dawood Shareef, waarin wordt verhaald over de profeet die kennis neemt van een vrouw in Medina die meisjes besnijdt, noemt hij authentiek. [8] Mufti Ebrahim Desai herhaalt dit oordeel in een andere fatwa: een Noord-Amerikaanse vrouw die zich recentelijk tot de islam heeft bekeerd en zich afvraagt of ze zich ondanks de beperkte mogelijkheden in haar land en haar leeftijd van in de twintig toch zou moeten laten besnijden, raadt hij aan “Het is wenselijk voor u om zich te laten besnijden.” [9]

4.5. Conclusie

Uit de tien bestudeerde fatwa’s blijkt een vrij eenduidig beeld van de manier waarop de islam zich verhoudt tot vrouwenbesnijdenis: enkele islamitische geleerden achten het verplicht, de meeste beschouwen het als soenna, mustahabb, eervol, aanbevolen of wenselijk en geen enkele raadt het af. In de meeste fatwa’s wordt daarnaast helder uiteengezet dat deze aansporing niet geldt voor alle vormen van besnijdenis: infibulatie wordt duidelijk afgekeurd omdat de vrouw hier schade van ondervindt, excisie wordt alleen bij een grote clitoris aangeraden, en in alle andere gevallen wordt aangestuurd op een soenna-besnijdenis waarbij alleen de voorhuid van de clitoris wordt weggesneden.

5. Conferentie Caïro

Hoewel uit bestudering van de Koran, Ahadith en fatwa’s blijkt dat de islam vrouwenbesnijdenis aanraadt en niet verbiedt, houden imams en andere religieus leiders de Westerse wereld een heel ander beeld voor. Op 22 en 23 november 2006 bijvoorbeeld werd vrouwenbesnijdenis op een conferentie in Caïro door talloze gezaghebbende islamitisch leiders openlijk veroordeeld. Voor een publiek van wetenschappers, deskundigen en activisten van burgerrechtenorganisaties verklaarde de sjeik van al-Azhar, Mohammed Sayyed Tantawi, dat de koran geen melding maakt van vrouwenbesnijdenis en dat in de islam besnijdenis alléén voor mannen is. Ali Gomaa, grootmoefti van Egypte, wees erop dat Mohammed zijn dochters niet liet besnijden en moslims uit Europa voegden daaraan toe dat vrouwenbesnijdenis de islam een slechte naam bezorgt. [1][26][35]

De Westerse beschaving reageerde prijzend op de getoonde goodwill van de islamitisch leiders en media overal ter wereld spraken van een ‘kleine revolutie’. [27] Hoewel de officiële uitkomst van de internationale conferentie leek te duiden op een collectief afwijzen van iedere vorm van vrouwenbesnijdenis, leert nadere analyse van de afkondigde aanbevelingen dat dit beeld wel eens enigszins vertekend kan zijn.

Volgens een aantal aanbevelingen, die zijn ondertekend door grootmoefti Ali Gomaa, brengt ‘het besnijden van vrouwen zoals dat vandaag de dag wordt uitgevoerd vrouwen fysieke en psychologische schade toe’, en daarom is het ‘in strijd met het verbod van Allah om medemensen ondeugdelijk te behandelen’ en zou het wenselijk zijn als ‘overheden wetten invoeren om dit gruwelijke gebruik uit te bannen’. [1] Uit eerder genoemde fatwa’s bleek echter dat islamitische geleerden vrijwel unaniem van mening zijn dat het verwijderen van de voorhuid van de clitoris niet nadelig, maar juist gunstig is voor de gezondheid. Deze afwijzende teksten verwijzen daarom hoogstwaarschijnlijk niet naar vrouwenbesnijdenis in het algemeen, maar alleen naar infibulatie.

In een andere aanbeveling roepen de deelnemers van de conferentie van Caïro internationale en religieuze instellingen op om ‘energie te steken in het voorlichten en instrueren van het volk, vooral op het gebied van hygiëne en gezondheid, zodat vrouwenbesnijdenissen niet langer hoeven worden uitgevoerd.’ [1] Dit lijkt te suggereren dat de soenna-besnijdenis, die uit gezondheidsoverwegingen wordt uitgevoerd, gezien de huidige, onhygiënische omstandigheden in grote delen van de wereld momenteel als ‘noodoplossing’ is toegestaan. Hoewel de Westerse wereld door de conferentie van Caïro het idee kreeg dat de islam zich nadrukkelijk distantieert van iedere vorm van vrouwenbesnijdenis en er onmiddellijk de strijd mee aangaat, blijkt dit niet uit de afgekondigde aanbevelingen.

Dit beeld wordt bevestigd doordat er ook na de conferentie van Caïro fatwa’s uitgeroepen zijn waarin vrouwenbesnijdenis wordt aangeraden [4], dus van een radicaal omslagpunt in het gedachtegoed van islamitisch leiders blijkt geen sprake. Bovendien schijnt Yusuf al-Qaradawi, hoofd van de European Council for Fatwa and Research [18] en de oprichter van IslamOnline [30], onmiddellijk na de conferentie een fatwa te hebben gepubliceerd waarin hij volhoudt dat ‘vrouwenbesnijdenis goed is voor de gezondheid van de vrouw en haar man er de voorkeur aan geeft’. Hij ‘staat er persoonlijk helemaal achter onder de huidige omstandigheden in de moderne wereld’. [27]

6. Nederlandse conferenties

Ook islamitische geestelijken in Nederland spreken zich, net als hun internationale collega’s, over het algemeen uit tegen vrouwenbesnijdenis. Dit blijkt onder andere uit een conferentie die eind 2007 plaatsvond en resulteerde in de ondertekening van een verdrag waarin zij beloven het besnijden van vrouwen tegen te gaan. [5] Eén van de sprekers op deze bijeenkomt was Abbas Khadar van de al-Azhar universiteit in Caïro, volgens de organisatie ‘de op een na hoogste Egyptische moslimgeestelijke’. Hoewel hij erkende dat vrouwenbesnijdenis ‘door sommige moslims in verschillende landen wordt gepraktiseerd’, verklaarde hij ‘dat er geen enkele relatie is tussen meisjesbesnijdenis en de islam’. Khadar ‘riep de islamitische gemeenschap daarom uitdrukkelijk op om te stoppen met alle vormen van meisjesbesnijdenis en aangifte te doen indien deze ingreep toch plaatsvindt’. [24]

Het betoog van Khadar klinkt keurig en naar tevredenheid van de Westerse toehoorder. Maar hij is niet helemaal eerlijk: uit de eerder genoemde fatwa’s blijkt immers dat het overgrote deel van de islamitische geestelijken van mening is dat uit de Ahadith geconcludeerd moet worden dat Mohammed zich wel degelijk over vrouwenbesnijdenis heeft uitgesproken. Khadar blijkt hier dus een dissident als hij zich uitspreekt tegen iedere vorm van vrouwenbesnijdenis. Wie enkel positieve, maatschappelijk gewenste geluiden wil horen over de islam, zal deze uitspraak bijzonder op prijs stellen. Maar een ingewijde moslim, die ook op de hoogte is van de Ahadith en de vele fatwa’s waarin een heel ander standpunt wordt ingenomen, zal er waarschijnlijk nauwelijks enige waarde aan hechten.

Tijdens een andere conferentie over vrouwelijke genitale verminking sprak Ahmed Malow, imam uit Beuningen en oorspronkelijk afkomstig uit Somalië. Ook hij erkende dat sommige moslims zich op hun religie beroepen om vrouwenbesnijdenis goed te keuren. “Er zijn vier stromingen in de Islam: één stroming beweert dat vrouwenbesnijdenis mag.” In tegenstelling tot Khadar, die iedere relatie tussen meisjesbesnijdenis en de islam ontkent, geeft Malow toe dat er wel degelijk een verband bestaat: “Er wordt gezegd dat vrouwelijke genitale verminking mag worden uitgevoerd. Het zou goed zijn voor mannen en niet voor vrouwen.” Volgens hem betekent dit echter ‘beslist niet dat een vrouw die niet besneden is een slechte moslima is’. [22] Persoonlijk keurt Malow vrouwenbesnijdenis dus af, en dat wordt in Nederland als positief ervaren, maar dat neemt niet weg dat veel andere, hoger geplaatste islamitisch leiders daar anders over denken.

7. Afsluiting

Na analyse van de drie belangrijkste islamitische bronnen kan geconcludeerd worden dat de islamitische wereld in ieder geval vrijwel unaniem van mening is dat de Koran geen melding maakt van vrouwenbesnijdenis. Wel bestaan er meerdere Hadiths waarin het gebruik ter sprake komt. Islamitische geleerden zijn het niet altijd met elkaar eens over de authenticiteit en betrouwbaarheid van elk van deze Hadiths, maar uit de vele fatwa’s die zij over vrouwenbesnijdenis hebben uitgesproken, blijkt dat zij allemaal van mening zijn dat het niet een afkeurenswaardig gebruik, maar juist een eervolle zaak is wanneer een vrouw wordt besneden. Bij de besnijdenis dient alleen de voorhuid van de clitoris te worden verwijderd, wat positieve effecten heeft op de gezondheid en de seksuele beleving van de vrouw en haar man.

Op internationale en nationale conferenties en bijeenkomsten presenteert de islam zich echter als religie die niets met vrouwenbesnijdenis te maken heeft en een actieve bijdrage wil leveren bij de bestrijding ervan. De Westerse wereld wordt hier mogelijk subtiel misleid doordat zij onvolledige of ronduit onjuiste informatie krijgt aangeleverd. Daarnaast zullen er ongetwijfeld vooruitstrevende imams en andere geestelijken zijn die vrouwenbesnijdenis oprecht afwijzen. Maar hun mening wordt, getuige de strekking van vele uitgevaardigde fatwa’s over dit onderwerp, niet breed gesteund door de gemeenschap van gezaghebbende islamitisch leiders. Zij achten vrouwenbesnijdenis volgens de islam aanbevolen, wenselijk of bij uitzondering zelfs verplicht.

8. Geraadpleegde bronnen

[1] www.aligomaa.net/fatwacollection.html
[2] www.amjaonline.com
[3] www.amjaonline.com/en_f_details.php?fid=1639
[4] www.amjaonline.com/en_f_details.php?fid=3007
[5] www.depers.nl/…/Imams-tegen-vrouwenbesnijdenis.html
[6] www.exmoslim.org/genitale%20verminking%20van%20vrouwen.html
[7] www.islam.tc/main.php
[8] www.islam.tc/cgi-bin/askimam/ask.pl?q=5229&act=view
[9] www.islam.tc/cgi-bin/askimam/ask.pl?q=1805&act=view
[10] www.islam-qa.com
[11] www.islam-qa.com/en/ref/427
[12] www.islam-qa.com/en/ref/1188
[13] www.islam-qa.com/en/ref/45528
[14] www.islam-qa.com/en/ref/60314
[15] www.islam-qa.com/en/ref/82859
[16] www.islamonline.net
[17] www.islamonline.net/…/FatwaE&cid=1119503543886
[18] www.islamonline.net/…FatwaCounselorE
[19] livedialogue.islamonline.net/…/Browse.asp?hGuestID=4iRYzC
[20] www.meisjesbesnijdenis.nl/over/meisjesbesnijdenis/35/588
[21] www.meisjesbesnijdenis.nl/over/meisjesbesnijdenis/35/934
[22] www.nvofa.com/NieuwspagN6.html
[23] www.ontdekislam.nl/islam.php
[24] www.pharos.nl/home/nieuws/3/170
[25] www.soebratie.nl/religie/khitaan.htm
[26] www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=dmf22112006_051
[27] www.trouw.nl/religie-filosofie/nieuws/article1547747.ece?all=true
[28] users.telenet.be/myprojects/peace/fatwa.html
[29] en.wikipedia.org/wiki/Female_genital_mutilation
[30] en.wikipedia.org/wiki/Yusuf_al-Qaradawi
[31] nl.wikipedia.org/wiki/Fatwa
[32] nl.wikipedia.org/wiki/Hadith
[33] nl.wikipedia.org/wiki/Koran
[34] nl.wikipedia.org/wiki/Soenna
[35] nl.wikipedia.org/wiki/Vrouwenbesnijdenis